Zwiększenie wytrzymałości podczas treningu tlenowego jest jednym z najważniejszych elementów, które sportowcy pragną poprawić. Istnieje wiele mitów na temat tego jak można zwiększać wytrzymałość, pułap tlenowy oraz wydłużać nasze treningi. Najważniejszym i najskuteczniejszym sposobem wydłużenia zdolności do pracy przez nasze mięśnie jest opóźnienie tzw. progu mleczanowego.
Aby jednak móc to jak najlepiej wyjaśnić, musimy przedstawić na początku informacje o tym, czym jest kwas mlekowy i jak wpływa on na pracę naszych mięśni. Otóż jest to związek chemiczny, który powstaje w wątrobie podczas wysiłku fizycznego jako produkt uboczny tlenowego spalania glukozy. Kwas mlekowy potrafi szybko przekształcić się w kwas cytrynowy, który z kolei jest przekształcany poprzez utlenienie do dwutlenku węgla oraz wody. W momencie gdy nasz wysiłek fizyczny jest na wysokim poziomie, ilość wytwarzanego kwasu mlekowego przerasta ilość dostarczanego tlenu, w efekcie czego przemiana kwasu mlekowego jest zahamowana a on sam odkładany jest w tkance mięśniowej.
Podczas intensywnego treningu tlenowego (jakim jest bieganie, pływanie, jazda na rowerze itp.) następuje moment, w którym ilość tlenu jest niewystarczająca dla pracującego organizmu. Dochodzi wtedy do zmiany wytwarzania energii z tlenowej, na beztlenową. Ta zmiana zwiększa ilość nagromadzonego kwasu mlekowego w wątrobie, powodując przekroczenie granicy równowagi pomiędzy produkcją a utylizacją mleczanu. To właśnie ten moment jest nazywany progiem mleczanowym. W momencie gdy wykonujemy intensywny wysiłek fizyczny przez długi czas nieuniknione jest przekroczenie tej bariery, dochodzi wówczas do znacznego zakwaszenia organizmu, a trenujący odczuwa skrajne zmęczenie, co w końcu zmusza go do zakończenia treningu.
Warto wiedzieć, że spoczynkowe stężenie kwasu mlekowego we krwi wynosi 1,2mmol na litr krwi. Natomiast przekroczenie progu mleczanowego następuje zazwyczaj po przekroczeniu wartości 4 mmol kwasu mlekowego na litr krwi, choć osoby dobrze wytrenowane i przyjmujące odpowiednią suplementacje są w stanie przesunąć tą granicę i kontynuować wytężony wysiłek fizyczny przez dłuższy czas. To na podstawie stężenia mleczanu we krwi określa się intensywność przemian beztlenowych w organizmie sportowca oraz poziom równowagi kwasowo-zasadowej.