Insulina

[e-lite]

Insulina

Insulina należy do grupy hormonów anabolicznych , wykazujących działanie ogólnoustrojowe. Punktem docelowym dla insuliny jest tkanka mięśni prążkowanych, tkanka tłuszczowa i wątroba , działając w tych miejscach uchwytu wykazuje złożone działanie anaboliczne na przemianę białek, glukozy i lipidów. Insulina jako jedyny hormon posiada działanie hipoglikemiczne , zmniejszające stężenie glukozy we krwi, utrzymując tym samym stan aktywnej równowagi , przeciwdziałając skutkom działania hormonów hiperglikemizujących. Na początku omówię skutki działania insuliny na przemiany glukozy. Największa część cukrów spożyta z pokarmem ulega zamianie w procesie glikolizy na energię, która bezpośrednio może być zużyta w wielu procesach wewnątrzustrojowych lub zamieniona na ciepło. Insulina wykazuje działanie nasilające proces glikolizy. W wątrobie insulina hamuje proces glukoneogenezy (tzn. powstawania de novo glukozy ) , a nasila proces syntezy glikogenu i hamuje glikogenolizę. Wszystkie te działania metaboliczne wyrażają się poprzez zmniejszenie stężenia glukozy w osoczu krwi. Dla kulturystów bardziej interesujące jest działanie insuliny na tkankę mięśniową i tłuszczową. Zacznijmy od tkanki tłuszczowej . Insulina jest silnym hormonem hamującym lipolizę ( spalanie tkanki tłuszczowej ). Insulina wpływa także na zwiększony wychwyt wolnych kwasów tłuszczowych z osocza krwi i łączenie ich w triglicerydy z następowym odkładaniem w postaci tłuszczu w komórkach tkanki tłuszczowej. Podobne działanie wykazuje w stosunku do wolno krążącej we krwi glukozy. Wszystkie te działania zmierzają do wzmożonej lipogenezy i są dowodem na to , że insulina jest hormonem o dużej potencji anabolicznej. Insulina stosowana jest nie tylko łącznie ze sterydami anabolicznymi , ale równie często łącznie z hormonem wzrostu. GH wykazuje bowiem działanie spalające tłuszcz i zwiększające stężenie cukru we krwi to jest działania przeciwne do insuliny. 

W przypadku łącznego stosowania insuliny ze sterydami anabolicznymi bilans strat w postaci odkładania tkanki tłuszczowej i magazynowania wody (insulina nasila działanie hormonu antydiuretycznego) jest większy niż osiągnięte przyrosty czystej masy mięśniowej. Jednak stosowanie insuliny często jest tłumaczone jej działaniem na tkankę mięśni poprzecznie prążkowanych. Na tkankę mięśniową insulina wykazuje silny wpływ anaboliczny oraz antykataboliczny poprzez zwiększenie transportu wolnych aminokwasów oraz zwiększenie syntezy białek w komórkach mięśni poprzecznie prążkowanych oraz zahamowanie katabolizmu białek. Działanie anaboliczne wyrażone jest również zwiększoną syntezą glikogenu w komórkach mięśniowych. W medycynie wskazaniem do stosowania insuliny jest cukrzyca typu I , a także niektóre formy cukrzycy typu II . W sprzedaży znajduje się wiele odmian insuliny , różniącej się pochodzeniem np. wołowa, wieprzowa , a także biosyntetyczna ludzka , która prawie w całości wyparła dwie pozostałe formy. Produkowane są insuliny różniące się czasem całkowitego działania i początkiem działania , a także różne ich mieszanki. W kulturystyce znalazła zastosowanie jednak tylko insulina krótkodziałająca , charakteryzująca się szybkim początkiem działania po wstrzyknięciu podskórnym lub domięśniowym. Stosowanie insulin krótkodziałających pozwala najpełniej kontrolować glikemię ( poziom glukozy we krwi ). Insulina krótkodziałająca zaczyna działać , zależnie od miejsca podania po ok 15 minutach, najwyższe działanie wykazuje w około godzinę po podaniu podskórnym i może działać nawet do 5 godzin.

Dawki stosowane w przypadku cukrzycy to 0,5 j.m. na kilogram masy ciała na dobę w dawkach podzielonych. Najgroźniejszym powikłaniem stosowania insuliny jest hipoglikemia tzn. obniżenie stężenia glukozy we krwi, znaczne obniżenie poniżej 50 mg% tj. ok.2,5 mmol/l jest stanem bezpośrednio zagrażającym życiu. Hipoglikemia przejawia się ogólnym osłabieniem, uczuciem głodu, drżeniami mięśniowymi, wzmożoną potliwością, kołataniem serca, splątaniem, uczuciem gorąca, lękiem przed śmiercią, halucynacjami i omamami. Leczeniem z wyboru w wypadku hipoglikemii jest ,gdy jest to jeszcze możliwe, a chory nie jest w stanie śpiączki doustne podanie glukozy lub sacharozy w przypadku gdy chory jest w stanie śpiączki dożylne podanie 20% glukozy, domięśniowe lub dożylne podanie glukagonu i dalsze leczenie na oddziale intensywnej terapii. Każdy stan hipoglikemii powoduje zaburzenia w dostawie glukozy do ośrodkowego układu nerwowego co powoduje śmierć wrażliwych komórek nerwowych i może powodować nieodwracalne zmiany w układzie nerwowym. Każdy przedłużający się stan hipoglikemii prowadzi do śmierci. Ci spośród kulturystów , którzy zdecydowali się na przyjmowanie insuliny, zwykle wstrzykują ją bezpośrednio po treningu, przyjmując jednocześnie napój węglowodanowy lub posiłek węglowodanowy. Inną bardziej niebezpieczną wersją przyjmowania insuliny ze względu na możliwość wystąpienia hipoglikemii jest wstrzyknięcie na 30 minut przed końcem treningu i bezpośrednio po treningu przyjęcie węglowodanów. Obie metody zapewniają transport aminokwasów i powstawanie białka oraz syntezę glikogenu w komórkach mięśni poprzecznie prążkowanych.